نقش و اهمیت ماژول Asset & Configuration Management در سازمان‌ها

۱۴۰۴/۰۶/۱۱

در دنیای امروز که فناوری اطلاعات نقشی حیاتی در پیشبرد اهداف سازمان‌ها ایفا می‌کند، مدیریت صحیح دارایی‌ها و پیکربندی‌های فناوری به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل شده است. دارایی‌های سازمانی اعم از سخت‌افزار، نرم‌افزار، سرویس‌ها و حتی اجزای مجازی زیرساخت‌ها، همانند سرمایه‌های مالی و انسانی نیازمند مدیریت، نظارت و کنترل دقیق هستند. ماژول Asset & Configuration Management به عنوان یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های سیستم‌های مدیریت خدمات فناوری اطلاعات (ITSM) با محوریت و تامین انتظارات استاندارد ISO/IEC 19770 ، ITIL ،ISO/IEC 27001 ، NIST SP 800-53، ISO 20000 و COBIT طراحی شده تا سازمان‌ها بتوانند دیدی جامع نسبت به دارایی‌ها و روابط میان آن‌ها داشته باشند و بر اساس این شناخت، تصمیم‌های هوشمندانه‌تری اتخاذ کنند.

چالش‌های سازمان بدون این ماژول

سازمان‌هایی که فاقد سیستم منسجم برای مدیریت دارایی و پیکربندی هستند، با مشکلات متعددی مواجه می‌شوند:

عدم شفافیت در موجودی: عدم شفافیت از وضعیت کنونی دارایی های سخت و نرم، میزان منابع آزاد و منابع مصرف شده، میزان منابع درگیر کاذب و نیز شفافیت در میزان واقعی مصرف منابع توسط سرویس‌ها در بسیاری از سازمان‌ها باعث شده است تا به صورت واقعی و عملیاتی سازمان نداند که تامین با ارزش مثبت دقیقا چه میزان است و به این ترتیب هزینه با ارزش کسب شده جبران نمی‌گردد.
مشکلات ردیابی تغییرات: زمانی که تغییر در زیرساخت رخ می‌دهد، نبود دید یکپارچه از ارتباط اجزا باعث بروز خطاهای پیش‌بینی‌نشده می‌شود.
افزایش ریسک امنیتی: دارایی‌های ناشناخته یا پیکربندی‌های غیرمستند، نقاط آسیب‌پذیری جدی برای نفوذ و حملات سایبری ایجاد می‌کنند.
هدر رفت منابع: سخت‌افزار یا نرم‌افزاری که بلااستفاده باقی مانده اما همچنان هزینه نگهداری می‌گیرد و برای مصارف کلیدی بکار گرفته نمی‌شود.

نقش ماژول Asset & Configuration Management

این ماژول با ایجاد یک پایگاه داده متمرکز از دارایی‌ها (CMDB: Configuration Management Database) و تعریف روابط میان آن‌ها، امکان مدیریت یکپارچه و دقیق را فراهم می‌آورد. برخی از مهم‌ترین نقش‌های آن عبارتند از:

ثبت و به‌روزرسانی دارایی‌ها: تمام دارایی‌های فیزیکی و مجازی سازمان شناسایی و ثبت می‌شوند. در خصوص دارایی‌های سیستماتیک به صورت پویا و با هر تغییر این اطلاعات در ایزوافزار گردآوری و به دارایی‌های شناسایی شده اضافه می‌گردد.
مدیریت چرخه عمر: از خرید تا استهلاک و خروج دارایی، همه مراحل قابل پیگیری هستند. تغییر در وضعیت هر دارایی به صورت خودکار در ایزوافزار قابل رویت است و مدیریت انبار دارایی نیز در این سامانه تعریف شده است که ابزار بسیار مهمی در مسیر مدیریت دارایی است. ضمنا امکان بهره گیری از اطلاعات ماژول مدیریت دارایی در مدیریت ریسک با رویدادنگاری و تعریف هشدار وضعیت نیز فراهم است.
مدیریت وابستگی‌ها: نمایش ارتباط بین سرورها، نرم‌افزارها، دیتابیس‌ها و سرویس‌ها به‌صورت شفاف. در سطح دارایی ترسیم ارتباطات به صورت خودکار فراهم است و امکان ترسیم ارتباطات سرویس نیز به صورت دستی و توسط مالک سرویس وجود دارد که بستری امن برای نگهداری گراف معماری سرویس و جریان ترافیک سرویس بدین ترتیب فراهم است.
کنترل تغییرات: هرگونه تغییر در پیکربندی یا وضعیت دارایی به‌صورت مستند و قابل ردگیری خواهد بود. اتصال ماژول ‍دارایی به ماژول مدیریت تغییرات، مدیریت رخداد و مدیریت رویداد بستر یکپارچگی داده و پیاده سازی بهتر ITSM در سازمان را فراهم آورده است.
مدیریت پیکربندی: به ازای هر دارایی و سرویس کانفیگها و اطلاعات نگهداری شده و امکان مدیریت کانفیگ، تهیه بکاپ لایو از کانفیگ‌های تجمیع شده از دیگر ارکان اساسی ماهیت این ماژول است.

مزایای کلیدی ماژول Asset & Configuration Management برای سازمان

استفاده از ماژول Asset & Configuration Management مزایای متعددی برای سازمان‌ها به همراه دارد:

1. کارایی عملیاتی: تیم‌های IT می‌توانند سریع‌تر به رخدادها واکنش نشان دهند زیرا دقیقاً می‌دانند چه دارایی‌هایی درگیر هستند.

2. مدیریت ریسک: با شناسایی دارایی‌های حساس و وابستگی‌های آن‌ها، ریسک‌های امنیتی و عملیاتی کاهش می‌یابد. در واقع با اعلام نسخه Spoof در معماری آنلاین دارایی که به صورت خودکار نیز ترسیم می‌گردد، ریسک‌های بالقوه همیشه در دسترس هستند و با شماتیک بصری ارائه شده دستیابی به راهکار حل مساله بسیار تسهیل می‌گردد.

3. بهینه‌سازی منابع: سازمان از خریدهای تکراری جلوگیری کرده و استفاده بهینه از منابع موجود را تضمین می‌کند.

4. تسهیل در انطباق و ممیزی: بسیاری از استانداردها و چارچوب‌ها (مانند ISO/IEC 27001، ITIL و COBIT) نیازمند مستندسازی دقیق دارایی‌ها و کنترل پیکربندی‌ها هستند. این ماژول فرآیند ممیزی را تسهیل می‌کند.

5. تصمیم‌گیری هوشمندانه: مدیران می‌توانند بر اساس داده‌های واقعی درباره توسعه زیرساخت، بودجه‌ریزی و مدیریت تغییر تصمیم‌گیری کنند.

ماژول Asset & Configuration Management تنها یک ابزار کمکی نیست، بلکه ستون فقرات مدیریت فناوری اطلاعات در سازمان به شمار می‌آید. این ماژول با فراهم‌کردن شفافیت، کنترل و یکپارچگی در مدیریت دارایی‌ها و پیکربندی‌ها، علاوه بر کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی، امکان مدیریت هوشمندانه ریسک و انطباق با استانداردها را فراهم می‌آورد. در نهایت، این ماژول نقش تسهیلگر را ایفا می‌کند تا سازمان‌ها بتوانند با اطمینان و چابکی بیشتری به سمت تحول دیجیتال حرکت کنند.